درمان وسواس

درمان وسواس

اختلال وسواس فکری-عملی یکی از اختلالات روانشناختی رایج است
که باعث ایجاد افکار غیرقابل کنترل و الگوهای تکراری در فرد مبتلا می شود.
افکار فرد او را مجبور به انجام کارهای وسواس گونه می کنند و خود فرد کنترلی بر روی آن ها ندارد.

وسواس فکری-عملی دو بخش اصلی دارد:
وسواس های فکری و وسواس های عملی
که شخص ممکن فقط یکی از آن ها یا هر دوی آن ها را داشته باشد.

وسواس های فکری:

افکار، تصاویر ذهنی و یا تکانه های مکرر و پی در پی که حالت مزاحم دارند
و باعث ناراحتی فرد می شود و خود فرد کنترلی بر آنان ندارد
که اصولا افراد سعی بر آن دارند که در مقابل این افکار و تکانه ها مقاومت کنند و یا آن ها را متوقف کنند.
می توان گفت افرادی که به اختلال وسواس فکری- عملی (OCD) دچار هستند
معمولا خود را مجبور به انجام تشریفات می دانند
که در صورت عدم انجام آن ها دچار اضطراب شده و عصبی می شوند.

وسواس های عملی:

در وسواس‌ عملی فرد رفتارهای مکرر و پی در پی را انجام می دهد که دارای تشریفات طولانی است
مثل: دست شستن های طولانی، چک کردن و وارسی کردن های مکرر و یا مرتب کردن،
مثال های نام برده رفتارهای مکرر آشکار را شامل می شود
برخی دیگر ناآشکار است مثل: شمردن و یا دعا کردن است.

این اعمال یا فعالیت های ذهنی با هدف پیشگیری یا کاهش اضطراب و ناراحتی انجام می شود.

ممکن است اغلب ما افکار وسواسی جزئی را در زندگی تجربه کنیم
به طور مثال : چک کردن قفل و یا وارسی اجاق گاز و حتی راه رفتن بر روی کاشی های پیاده رو.
حال توجه کنید اگر شما هم این موارد را تجربه کرده اید بی شک هم سطحی بوده اند و هم گذرا
اما افرادی که دچار یا اختلال وسواس هستند
حداقل ۱ ساعت در روز یا ساعات زیادی در روز وقت خود را صرف انجام کارهای وسواسی می کنند
که این روند باعث مختل شدن فعالیت های روزمره ی فرد می شود.
وسواس ها ممکن است در موقعیت های پر استرس تشدید شوند.
موقعیت هایی مانند تغییرات در سکب زندگی، تهدید سلامتی، مشکلات مالی، تغییر شغل یا شکست عاطفی.

برخی از الگو های رایج در وسواس عبارتند است:

وسواس آلودگی:

از افرادی که به کلینیک درمان وسواس مراجعه کرده بودند
فردی گزارش کرده بود در روز ۵ الی ۶ ساعت زمان خود را صرف ضدعفونی کردن اتاقش می کرد
و هیچ یک از اعضای خانواده اجازه ی ورود به اتاقش را نداشتند
و نسبت به آلودگی در هر مکانی هراس داشت.

وسواس‌ گزند و آسیب:

مورد دیگری که به کلینیک ژوان مراجعه کرده بود،
خانمی بودند که علی رغم علاقه ی زیاد به پسر و همسرش همیشه نگران بود به کودک و همسرش صدمه بزند
(توجه داشته باشید او در ذهنش تصویر سازی میکرد و از فکر کردن به افکارش هراس داشت.

وسواس‌ تقارن:

در این مورد فرد دچار اختلال خود را موظف می داند
تمام وسایل و یا اشیاء خاص مورد نظر خودش را کاملا متقارن بچیند
و اگر آن طور که در ذهنش است نشود باعث ناراحتیش می شود.

وسواس‌‌ شک و تردید:

این وسواس‌ اغلب متضمن نوعی احساس خطر است که به دنبال آن وسواس عملی روی می دهد.
برای مثال فرد چند بار برمیگردد تا چک کند مثلا چک کردن مداوم قفل بودن درب ها یا خاموش بودن اجاق گاز.

موارد دیگر وسواس جنسی، پرخاشگری  و وسواس مربوط به مذهب است
که فرد افکاری توهین آمیز نسبت به دین و یا مذهبی که خودش به آن پایبند است را در ذهنش می گذراند.

مضرات وسواس‌ های فکری-عملی:

وسواس‌‌ ها به دلیل تکراری بودن شان، می توانند زمان بر باشند و ساعت ها در روز شما را به خود مشغول کنند.
تفکرات وسواسی تفکر کردن را دشوار می سازد و فرد را از لحاظ روانی خسته می کند.
همچنین می تواند عملکرد فردی، بین فردی و حتی موقعیت شغلی و اجتماعی فرد را به خطر بیندازد.
همزمانی اختلال وسواس با دیگر اختلالات و مشکلات شایع ترین آن افسردگی است
که طی آمار به دست آمده ۲۵ تا ۵۰ درصد افراد مبتلا به ocd  دچار افسردگی می شوند
و اختلال وسواس‌ فکری عملی اغلب ممکن است همراه با اختلال خلقی و اضطرابی نیز همراه شود.
فردی که دچار وسواس است به علت حساسیت و تشریفات همیشگی اش
اکثرا دوستان خود را از دست می دهند و یا شغل خود را به علت تاخیرهای پی در پی و حساسیت نیز از دست می دهند.

علل بروز وسواس چیست؟

در رابطه با علل وسواس‌ می توان تجارب دوران کودکی، ویژگی های شخصیتی و عوامل وراثتی را دخیل دانست.

برای درمان اختلال وسواس‌ فکری-عملی چه باید کرد؟

اولین گام در درمان اختلال وسواس‌‌ کمک گرفتن از متخصصین روانشناس یا روانپزشک است.
آن ها از شما در مورد علائم تان سوالاتی می پرسد
و راجع به گزینه های مختلف درمان با شما صحبت می کنند.
با توجه به اینکه گزینه های مختلفی اعم از روان درمانی شناختی رفتاری، درمان مواجهه
و پیشگیری از پاسخ، دارو درمانی و… برای درمان اختلال وسواس وجود دارد؛
توصیه ما به شما عزیزانی که فکرمی کنید در طیفی از وسواس قرار دارید
این است که به مراکزی مراجعه نمایید که تیم درمانی کاملی داشته باشند
تا روند درمان سریع تر انجام شود.

کلینیک ژوان با داشتن کادر درمانی کامل و متعهد؛ تمام جنبه های درمانی را برای مراجعین در نظر می گیرد.
پس از ارزیابی جامع، درمانگران تکنیک های مختلف را برای شما در نظر می گیرند
که می توانید به مرور زمان از افکار و رفتارهای وسواسی رهایی یابید.
در کلینیک ژوان شما با یک تیم روانشناس و روانپزشک در ارتباط هستید
که در صورت لزوم بنا بر صلاح دید روانشناس شما را به روانپزشک ارجاع میدهد.