اختلال اوتیسم چیست؟
اختلال طیف اوتیسم با دو معیار کلی نقص در تعامل و ارتباط اجتماعی
و وجود رفتارها، علایق و فعالیت‌های محدود و تکراری معرفی می‌شود.
این اختلال در دوران اولیه کودکی آشکار
و باعث می‌شود که مغز نتواند درزمینه رفتارهای اجتماعی و مهارت‌های ارتباطی به درستی عمل کند
و درنتیجه در یادگیری ارتباط و تعامل اجتماعی کودک با دیگران مشکل ایجاد می‌کند.
میزان شیوع این اختلال روز به روز در حال گسترش است
و تحقیقات اخیر شیوع آن را ۱ نفر از هر ۵۹ تولد برآورد کرده اند.
این اختلال در سراسر جهان روی می‌دهد و در پسران ۳ تا ۴ برابر دختران بروز پیدا می‌کند.
حدود ۸۵ درصد از افراد دارای اختلال طیف اوتیسم، دچار درجاتی از کم توانی ذهنی هستند
و ۱۵ درصد آن ها هوش عادی یا حتی فراتر از عادی هستند
و اینکه بگوییم هر کودک دارای اوتیسم، کم توان ذهنی است کاملا اشتباه است.
علت اوتیسم چیست؟
تا کنون علت قطعی برای این اختلال کشف نشده است و تحقیقات جاری عواملی مانند ژنتیک، شرایط نامناسب دوران بارداری، زایمان سزارین و در معرض هوای آلوده قرار گرفتن در دوره بارداری را به‌عنوان عوامل مرتبط با اختلال طیف اوتیسم در نظر گرفته‌‌اند.
آیا می شود از اختلال اوتیسم پیشگیری کرد؟
تاکنون هیچ آزمایش بیولوژیک برای تشخیص اختلال اوتیسم کشف نشده است
و بهترین راه مقابله با آن تشخیص زودهنگام از طریق افزایش آگاهی عمومی نسبت به آن است.
هر چه سن تشخیص زودتر باشد و مداخلات درمانی به موقع صورت گیرد،
می توان به بهبود شرایط امیدوارتر بود و آینده روشن تری را پیش بینی کرد.
تشخیص اوتیسم معمولا قبل از ۳ سالگی صورت می گیرد
و بهترین زمان برای تشخیص حدود ۱۸ ماهگی تا ۲ سالگی می باشد.
والدین با مشاهده وضعیت رشدی فرزند خود،
اگر متوجه تفاوت رشد (گفتاری، حرکتی، عاطفی-هیجانی) نسبت به سن کودک شوند
باید حتما جهت ارزیابی های دقیق به متخصصین مراجعه نمایند.
در صورت شروع برنامه های توانبخشی در سنین پایین و آموزش های ویژه به والدین
می توان فاصله رشدی کودک دارای اختلال اوتیسم را نسبت به کودکان هم سن کمتر کرد.
بدیهی است هرچه تشخیص و درمان در سنین بالاتر صورت گیرد، روند درمان کندتر خواهد بود.
برخی از علائم ارتباطی در سنین اولیه به شرح زیر می باشند:
– فقدان قان و قون در مراحل اولیه کودکی
– فقدان توانایی اشاره کردن و حالت‌های جسمانی مربوط به آن تا حدود ۱۲ ماهگی
– فقدان جملات تک‌کلمه‌ای تا حدود ۱۶ ماهگی
– فقدان کاربرد جملات دو کلمه‌ای تا حدود ۲۴ ماهگی
– فقدان ارتباط کلامی و مهارت‌های اجتماعی در سنین پیش‌دبستانی
– فقدان علاقه‌مندی به سایر کودکان
– ضعف در برقراری ارتباط چشمی
اثرات اوتیسم بر خانواده
افراد دارای اختلال طیف اوتیسم به سبب محدودیت‌های شناختی یا انطباقی،
توانایی محدودی برای زندگی مستقل دارند
و این مسئله موجب شده است که
والدین در طول دوره‌ی زندگی خود زمان بسیاری را به رفع نیازهای فرزندشان اختصاص دهند
که سطوح بالای اضطراب، استرس، انزوا و عدم رضایت از زندگی
در والدین کودک مبتلا به اوتیسم ازجمله این موارد است.
قابلیت انطباق خانواده با اختلال فرزندشان، بر مشکلات رفتاری این کودکان اثر می‌گذارد.
همچنین کودکان اوتیسم به‌احتمال زیاد، علاوه بر تأثیری که بر خانواده می‌گذارند،
به محیط خانواده نیز واکنش نشان می‌دهند؛
بنابراین به‌وضوح می‌توان گفت که رابطه‌ی بین اختلال کودک و کارکرد خانواده رابطه‌ای دوسویه و متقابل است
و به جای پرداختن به کودکی با نیازهای ویژه، باید به خانواده های دارای نیازهای ویژه بپردازیم.
آیا درمان قطعی برای اوتیسم وجود دارد؟
خیر.
از آنجا که تا کنون علت قطعی و مشخصی در رابطه با سبب شناسی اختلال اوتیسم کشف نشده است،
درمان قطعی هم برای آن وجود ندارد
و در حال حاضر از برنامه های رفتار درمانی، دارو درمانی
و برنامه های توانبخشی (گفتار درمانی، کار درمانی) جهت درمان استفاده می شود.
هر چه درمان زودتر شروع شود و خانواده همکاری بیشتری با درمانگران داشته باشد
روند درمان نیز سریع تر انجام می شود که نتیجه آن کاهش نشانه های اختلال می باشد.
