استرس چیست و منابع استرس کدامند؟

گرفتاری های زندگی روزانه که باعث استرس می شوند

گرفتاری های زندگی، یعنی شرایط قابل مشاهده زندگی روزانه و تجربه ها،
که آرامش افراد را تهدید می کنند یا حتی خطرناک هستند
بخشی از این نوع استرس را تشکیل می دهند.
دگرگونی های زندگی نیز این حالت را دارند؛
در واقع می توان گفت که وقتی رویداد مهمی در زندگی اتفاق می افتد،
مسائل زندگی روزانه خود به خود افزایش می یابد و در نتیجه خود رویداد بیشتر استرس زا می شود.

• مسائل مربوط به سلامتی، بیماری جسمی، نگرانی های مربوط به مراقبت های درمانی
• مشکلات موقتی؛ زیادی کار ، زیادی مسئولیت و کمبود وقت
• مسائل شخصی: تنها بودن و ترس از درگیری ها
• موقعیت های محیطی: جنایات ، تخریب خانه های همسایگان، سر و صدای اتومبیل ها
• مسائل اقتصادی: کمبود درآمد، داشتن قرض، قسط بندی ها.
• مشکلات شغلی: نارضایتی از شغل، درگیری با رئیس اداره، تعارض با همکاران
• گرفتاریهای امنیتی دراز مدت: نگرانی از دست دادن شغل، تغییر قیمت ها، بازنشستگی.

استرس های بلند مدت

موقعیت های استرس زا تنها به صورت رویدادهای کوتاه مدت جلوه نمی کنند.
ازدواج با شکوه یا حقیرانه، موقیعت های کاری نامناسب یا جو سیاسی خفقان آور
نیز می توانند به صورت عامل های استرس آور بلند مدت جلوه کنند.
با این همه، خواه این عوامل کوتاه مدت باشند خواه بلند مدت
هر شخصی به نحو متفاوتی در مقابل آنها واکنش نشان می دهد.
واکنش هر فرد در مقابل عوامل استرس زای بلند مدت به ارزشیابی شناختی او از موقعیت وابسته است.
از نظر شخصی رویدادهای طلاق، از دست دادن کار، اعتیاد به الکل
و مسائل شغلی و اقتصادی می توانند برای همه اعضای خانواده استرس شدیدی به همراه آورند .

علائم و نشانه های استرس

-علائم فیزیولوژیکی استرس

از جایی که مسئله در ابتدا به وسیله پزشکان و متخصصان علم طب مورد مطالعه قرار گرفته،
بیشتر توجه به علائم فیزیولوژیکی معطوف بوده است.
این علائم مانند تغییر ضربان قلب، تغییر آهنگ تنفس، تغییرات فشار خون، سردرد،
زخم معده و اختلالات گوارشی، حملات قلبی، اختلال در سوخت و ساز بدن و امثالهم می باشد.

-علائم روانی استرس

نشانه های روانی استرس ممکن است به صورت عصبانیت، اضطراب و دلشوره،
افسردگی، عصبی شدن، حساسیت، تنش و احساس ملالت و بیهودگی ظاهر گردد.
اثر این عوامل بر روحیه و حالات روحی افراد مخرب است
و موجب از دست دادن اعتماد به نفس در آنها و کاهش عملکرد روزانه آنها می گردد.
کسانی که نشانه های روانی فشار روحی بالا را از خود بروز می دهند
نسبت به مسائل اطراف خویش بی تفاوت می شوند،
از سرپرستان و مقامات بالای خود رنجیده خاطرند،
قدرت تمرکز حواس و تصمیم گیری ندارند و از شغل خود ناراضی اند.

– علائم رفتاری استرس

نشانه های رفتاری فشار عصبی ممکن است به صورت بی خوابی، کم غذایی
یا به عکس اشتهای کاذب به غذا و افراط در خوردن آن، افزایش تعداد سیگار در سیگاریها،
شتاب زدگی در سخن گفتن، تعجیل و بیقراری در انجام امور بروز نماید
مو کشیدن، بد و خشن رانندگی کردن، افکار آزار دهنده داشتن و انجام کارها و امور روزمره با اکراه

-علائم ذهنی استرس

فراموشی، بی توجهی، ضعف حافظه، نامنظم بودن، اشتباهات متعدد،
وجود افکار مزاحم، توجه زیاد به جزئیات، نداشتن تمرکز مناسب،
شک و تردید در تصمیم گیری و عدم توانایی در انجام کارهای ساده می باشد.

-علائم احساسی استرس

گریه،کابوس، بد بینی، افسردگی، پرخاشگری،
از دست دادن خوشحالی ها و شوخ طبعی های گذشته، ترس های بی مورد،
احساس بی کسی و احساس گناه می باشد.

آثار استر‌س بر دستگاه ایمنی

قرار گرفتن طولانی مدت در معرض فشار روانی نظام روانی را مختل می کند.
قرار گرفتن در معرض فشار روانی مزمن
می تواند سطح گردش لنفوسیت ها (گلبول های سفیدی که با عفونت می جنگند) را پائین آورده
و سطح هورمون کورتیزول، یعنی ماده ای که نظام ایمنی ما را سرکوب می کند، بالا ببرد.
تغییرات فیزیولوژیک ناشی از استرس می توانند فعالیت دستگاه ایمنی بدن را مختل کنند.
اگر دستگاه ایمنی به طور طبیعی به فعالیت خود ادامه دهد بیماری ها را ردیابی خواهد کرد
و ارگانیسم را سالم نگه خواهد داشت.
بر عکس تضعیف دستگاه ایمنی،
بدن را برای ابتلا به تعداد زیادی از بیماری های جسمی و روانی آماده خواهد کرد.
مطالعات نشان می دهد که استرس های شدید،
مثل از دست دادن عزیزان، جراحی، و محرومیت از خواب
و بیماری ها در دستگاه ایمنی بدن تغییر شکل هایی به وجود می آورند.

به نظر می رسد که حضور این هورمون ها
معمولاً پیش از تضعیف دستگاه ایمنی و بروز بیماریهای عفونی صورت می گیرد.
بنابراین احتمال دارد که ما تنها به دلیل تحمل استرس شدید، به زکام مبتلا شویم،
در واقع تحقیقات نشان می دهد که استرس
به ضعف تدریجی دستگاه ایمنی و آسیب پذیری از ویروس زکام کمک می کند.
به نظر می رسد که استرس، خط مقدم دفاعی ارگانیسم از نفوذ ویروس به جریان خون جلوگیری می کند، در هم می کوبد.
جای تردید ندارد که زکام اثر خستگی و کسل کنندگی دارد
اما زندگی بیمار را به خطر نمی اندازد.
با این همه، استرس شدید و ضعف روحیه می تواند زمینه را برای رشد بیماریهای خطرناک،
مثل سرطان یا بیماری قلبی مساعد کند.

استر‌س و بیماری های روان تنی

تاثیر فشار روانی بر عملکرد بدن به صورت فشار خون بالا، سردرد، تهوع و غیره ظاهر می گردد.
معمولاً تغییرات به وجود آمده ناشی از فشار روانی با از بین رفتن محرک تنش زا به حالت عادی برمی گردد.
ولی اگر چنانچه این تغییرات ادامه یافته و برای مدت زیادی به طول انجامد
امکان بروز یک اختلال روانی فیزیولوژیک وجود دارد.
به طور کلی هر واقعه ای که بر فرد فشار وارد کند احتمال بیماری را افزایش می دهد
و معالجه طولانی با موقعیت های فشار زا اثرهای زیانباری بر سلامت فیزیکی و روانشناسی می گذارد.
و افرادی که می توانند شرایط زندگی را کنترل کنند ایمنی بیشتری نسبت به بیماری نشان می دهند.

«امروزه ما دریافته ایم که بسیاری از بیماری های رایج، بیشتر به نبود سازگاری در برابر استرس مربوط می شود
تا به حوادث ناشی از میکروب ها، ویروس ها، مواد زیان بخش یا هرگونه عوامل خارجی دیگر»

یکی از دلایلی که استرس سر انجام ما را فرسوده می کند این است که موجب تولید استروئیدها می شود.
استروئیدها دستگاه ایمنی را مختل می کنند.
وقتی استروئیدها به طور نامرتب ترشح می شوند، فعالیت دستگاه ایمنی مختل می شود
و متعاقب آن اندکی آثار منفی به دنبال می آید.
اما ترشح منفی مداوم استروئیدها موجب کاهش التهاب می شود
و از تشکیل آنتی بادیها جلوگیری می کند
در نتیجه بدن در برابر عفونتها و ویروس ها از جمله ویروس کرونا و آنفولانزا آسیب پذیر می شود.